Aralık yazısı;

1. Gelir İdaresi’nin Yeni Odak Noktası: Dijital Takip ve Mikro Denetim

Aralık ayının en belirgin sinyallerinden biri, Gelir İdaresi’nin “geniş kapsamlı denetim” yerine segment bazlı kontrol sistemine yönelmesi.

Özellikle şu alanlarda yoğunlaşan takip mekanizmaları devreye alınıyor:

• Market ve perakende sektöründe fiyat–fiş uyumu

• POS cihazı kullanıp beyanı düşük gösteren işletmeler

• E-ticaret mikro girişimcilerinde KDV sınırları

• Kripto alım-satım işlemlerinde vergisel izleme

Yeni yıl ile birlikte POS, e-fatura ve e-arşiv entegrasyonlarına ilişkin ek bildirim yükümlülüklerinin gelmesi bekleniyor. Bu da özellikle küçük işletmeler için yeni bir “uyum maliyeti” anlamına geliyor.

2. KDV’de Seçici Artışlar Beklentisi

Piyasalarda uzun süredir konuşulan bir konu var: KDV oranlarında sınırlı ve ürün bazlı güncelleme.

Henüz resmi açıklama yapılmamış olsa da Aralık ayı itibarıyla:

• Dayanıklı tüketim ürünleri

• Lüks tüketim

• Yüksek kârlı hizmet sektörleri

için KDV’de 1–3 puanlık artışın masada olduğu dillendiriliyor.

Temel gıda, eğitim ve sağlık gibi alanlarda ise artış beklenmediği açıkça belirtiliyor. Yani hedef, geniş tabanı değil, yüksek hacimli ve yüksek gelir etkisi olan kalemleri vergisel olarak sıkılaştırmak.

3. Şüpheli Alacak Düzenlemeleri Gündemde

Piyasalarda tahsilat krizi büyüdükçe, vergi dünyasının en tartışmalı konularından biri olan şüpheli alacak karşılığı yeniden düzenleniyor.

Beklenen değişiklik:

• Şüpheli alacak ayrılabilmesi için dava/ icra şartının esnetilmesi

• Konkordato ve yeniden yapılandırma sürecindeki borçların daha erken aşamada karşılığa konu edilebilmesi

• Küçük işletmeler için “hızlı karşılık” uygulaması

Bu düzenlemeler, özellikle KOBİ’lerin bilançolarını daha gerçekçi hale getirmesi açısından kritik olabilir.

4. Kurumlar Vergisinde Sürpriz Olmaz Ama Daraltıcı Önlemler Beklenebilir

Oran artışı bu yıl için beklenmiyor; ancak şu 3 alanda yeni adımlar konuşuluyor:

a) İstisna ve Muafiyetlerin Gözden Geçirilmesi

• Ar-Ge

• İhracatçılar

• Finansman gider kısıtlamasında yeni sadeleştirme

Beklenen: Karmaşık istisnaların sadeleştirilmesi fakat bazı istisnaların kapsamının daraltılması.

b) Transfer Fiyatlandırması İncelemeleri

Yeni düzenleme ile ilişkili kişi testinde esneklik sağlanması gündemde, ancak beyan yükümlülükleri artabilir.

c) Peşin Vergi Modeli

Yurt dışında bazı ülkelerde uygulanan “tahmini kâr üzerinden peşin vergi” modeli, Türkiye için tartışma aşamasında. Uygulanırsa işletmelerin nakit akışı yeniden şekillenecek.

5. Gayrimenkulde Yeni Değerleme Sistemi

Aralık ayının en sıcak konularından biri: Taşınmaz değerleme sistemi.

Hedef:

• Gerçek değer üzerinden tapu harcı

• Kiralama şirketlerinde doğru amortisman

• Değer artış kazancı hesaplamasında standardizasyon

Bu düzenleme, hem vergi gelirlerini artıracak hem de kayıt dışılığın önünü kesecek bir alan olarak değerlendiriliyor.

6. Cezalar ve Usulsüzlüklerde Artış Hazırlığı

2025 yılı ile birlikte:

• Usulsüzlük cezaları

• ÖKC ve e-belge yükümlülük cezaları

• Sahte belge ile mücadele cezaları

yeniden değerleme oranıyla birlikte oldukça yüksek seviyelere çıkacak. Bu nedenle Aralık ayı, işletmelerin “belge takibi – POS kayıt eşleştirmesi – stok doğrulaması” yapması için kritik bir dönem.

Vergisel düzenlemeler henüz Resmî Gazete’ye yansımamış olsa bile, sahadaki işaretler 2025’e daha sıkı bir vergi politikasıyla girileceğini gösteriyor.

İşletmelerin Aralık ayı boyunca yapması gerekenler:

• Yıl sonu stok sayımı ve doğrulama

• Cari hesap–tahsilat analizleri

• Müşteri ve tedarikçi risk sınıflaması

• Şüpheli alacakların yeniden gözden geçirilmesi

• E-belge ve POS kayıtlarının uyumu

Kısacası, Aralık ayı finansal temizliğin ayıdır.